Czy wyleczone żylaki wracają? (dr n. med. Wojciech Rybak)

Z biegiem lat medycyna wypracowała całą gamę zabiegów umożliwiających radzenie sobie z powszechnym w społeczeństwie problemem żylaków. Skuteczność tych procedur jest sprawdzona, a odpowiednio dobrana metoda leczenia może sprawić, że komfort życia pacjenta wzrośnie i to na długo. Specjaliści pozostają jednak zgodni co do tego, że nie ma zabiegu, który sprawiłby, że cierpiący na żylaki pozbyliby się ich na zawsze. By jednak w pełni zrozumieć mechanizm nawrotu żylaków, warto przyjrzeć się temu jak one powstają i jakimi metodami można je leczyć.

Jak powstają żylaki?

Żylaki kończyn dolnych to poszerzone, zmienione chorobowo odcinki żył powierzchownych, które w późniejszej fazie choroby mogą przybrać postać pogrubionych, wypukłych i poskręcanych zmian widocznych gołym okiem. Najczęstszą przyczyną ich powstawania jest genetyka lub nabyta niewydolność zastawek żylnych. Żylaki powstają gdy uszkodzeniu ulegają zastawki znajdujące się w żyłach. Brak prawidłowej funkcji zastawek i następowe upośledzenie właściwego odpływu krwi prowadzi do zastojów i tworzenia się miejscowych niewydolności. Pierwszymi objawami dysfunkcji układu żylnego mogą być powierzchniowe zmiany estetyczne, które często są bagatelizowane przez pacjentów. Jeśli powyższym objawom towarzyszą również dolegliwości bólowe, mrowienie czy uczucie ciężkich nóg to bez wątpienie jest to sygnał nieprawidłowości, które należy skonsultować z flebologiem.

Metody leczenia żylaków i uzyskiwane efekty

Obecnie na rynku istnieje szereg małoinwazyjnych zabiegów leczenia żylaków, które przy zachowaniu pełnego bezpieczeństwa gwarantują pacjentowi również bardzo dobre efekty terapeutyczne. Do najpopularniejszych należą procedury laserowe czy z zastosowaniem pary wodnej. Częstym zjawiskiem jest łączenie kilku technik i technologii podczas jednego zabiegu. Wówczas metody te nazywamy hybrydowymi. Częstym uzupełnieniem powyższego procesu leczenia jest również skleroterapia. Skuteczność powyższych metod szacuje się na ponad 90% w ciągu 5 letniego okresu obserwacji , co może stanowić o ich ogromnej popularności. Efekty operacji pozwalającej na pozbycie się żylaków utrzymują się od kilku do kilkunastu lat, jednak ilu pacjentów tyle możliwych scenariuszy. Bez wątpienia jednym ze skutecznym sposobów na trwałość pomyślnych rezultatów jest wybór doświadczonego lekarza.

Dlaczego i kiedy wyleczone żylaki wracają?

Najczęstszą przyczyną nawrotu choroby żylakowej, jest pozostawienie jednego z perforatorów. Taka sytuacja nie jest błędem w sztuce, a częstym ryzykiem operacyjnym, z którym mierzy się chirurg. W tym wypadku nawrót choroby może pojawić się w okresie kilkuletnim po pierwszym zabiegu. By uniknąć takiej sytuacji warto decydować się na leczenie w klinikach wysoko wyspecjalizowanych, w których pracuje wykwalifikowana i doświadczona kadra praktyków. Ponadto by zmniejszyć ryzyko możliwości powrotu żylaków, rekomenduje się by operator samodzielnie bądź w swoim zaufanym zespole przeprowadził ultrasonograficzną diagnostykę układu żylnego. Poleganie na badaniu dostarczonym przez pacjenta może bowiem prowadzić do nie uwzględnienia tych żył w opisie i w konsekwencji nie zamknięciem ich. Doświadczony zespół najczęściej posiada wypracowany system oznaczania poszczególnych struktur w opisie badania dopplerowskiego. To pozwala na zachowanie kontroli nad przebiegiem leczenia. Również kontrole organizowane po zabiegu, podczas których wykonywane jest badanie USG screeningowe, pozwalają wychwycić pozabiegowe nieprawidłowości i zareagować w odpowiednim czasie.

Inną przyczyną nawrotu choroby żylakowej jest pojawienie się patologicznych zmian w żyłach powstałych już po usunięciu pierwotnej niewydolności żylnej. Zjawisko to pojawić się może po wielu latach od leczenia. Zwykle związane jest to z powstaniem niewydolności na nowych odgałęzieniach żył, które powstają by zastąpić usunięte w wyniku choroby żyły i by wytyczyć nową drogę krwi powracającej do serca. Tego zjawiska nie jesteśmy w stanie przewidzieć, a jedynie zadbać o właściwą higienę życia, by w miarę możliwości opóźnić powstanie nieprawidłowości.

Jak zapobiegać nawrotom choroby żylakowej?

Znane powiedzenie mówi, że lepiej zapobiegać niż leczyć i w tym wypadku również ma ono znaczenie. Wprawdzie nie jesteśmy w stanie uniknąć całkowicie choroby, zwłaszcza kiedy mamy ku temu predyspozycje genetyczne, ale jesteśmy w stanie nieco spowolnić jej rozwój. W tym celu zaleca się przede wszystkim zdrowy, aktywny tryb życia. Osobom, prowadzącym siedzący tryb życia rekomenduje się wprowadzenie regularnych aktywności, bowiem to mięśnie są w dużej mierze odpowiedzialne za sprawne funkcjonowanie naszego układu żylnego. Zdrowa dieta również nie jest bez znaczenia. Ograniczenie kaloryczności posiłków i wprowadzenie zrównoważonej diety, dostarczającej odpowiednich składników odżywczych wpłynie doskonale na naszą formę. Pamiętajmy, że osoby otyłe znacznie częściej chorują na żylaki i niestety wynika to przede wszystkim z większego obciążenia układu krwionośnego.

Jeśli pomimo powyższych starań, pojawi się u nas niewydolność żylna, warto działać bez zbędnej zwłoki. Im szybciej od pojawienia się problemu wdrożymy dedykowane leczenie, tym mniejsze będzie to obciążenie dla naszego organizmu, ale również i portfela.